Tagarchief: populisme

Extreemrechts in Frankrijk verslagen door zijn verwekkers

Geplaatst op door

(redactie)

De eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen op 23 april is gewonnen door de ‘jeune premier’ Emmanuel Macron, voormalig bankier bij Rothschild en korte tijd minister in de regering van Manuel Valls. Samen hebben Macron en Valls grote stappen gezet in de afbraak van de Franse sociale zekerheid, waarbij ze autoritaire machtsmiddelen (artikel 49-1, dat het mogelijk maakt per decreet te regeren) niet hebben geschuwd.

(foto: rellen in Parijs in de nacht van de verkiezingen)

Zelfs de eigen ‘socialistische’ partij was niet bereid deze onttakeling nog voor haar rekening te nemen. President Hollande, die de bui al zag hangen, heeft als eerste herkiesbare president in de Vijfde Republiek (in 1958 door De Gaulle gevestigd) ervan afgezien zich herkiesbaar te stellen. Dat was bij een waardering van rond de 2 procent geen slechte beslissing. En Benoît Hamon, kandidaat voor de PS, is met 6,8 procent afgeserveerd. Een resultaat dat overeenkomt met dat van de Nederlandse PvdA, die dezelfde neoliberale koers heeft gevaren.

Lees verder →

Nee tegen het ‘verkeerde soort populisme’

Geplaatst op door

(redactie)

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017 is door velen begroet als een afwijzing van Wilders, omdat hier het ‘verkeerde soort populisme’ zou zijn verslagen. Maar door wat? Door een ‘goed soort populisme’? Want steeds meer klinken de leuzen van Wilders door in de programma’s van met name VVD en CDA.

Tijdens de verkiezingen van 2012 deden twee van de tien verkiezingsprogramma’s beloften die in strijd zijn met bestaande rechten en vrijheden. Volgens de Orde van Advocaten zijn dat er inmiddels al vijf van de dertien.

In dit opzicht biedt de overwinning op Wilders, en hoe die behaald werd, minder reden tot optimisme dan velen denken.

Lees verder →

Leestafel alfabetisch

Geplaatst op door

Dit zijn de tot nu toe besproken teksten van onze kleine bibliotheek over oud en nieuw fascisme. Klik op de naam van de auteur om bij de desbetreffende bespreking te komen.

Bréville, Benoît. ‘Islamophobie ou prolophobie?’ Le Monde Diplomatique (februari) (2015).

Halper, Jeff. War Against the People. Israel, the Palestinians and Global Pacification. London: Pluto Books, 2015.

Lees verder →

Rechts populisme en autoritaire staat: in de Weimar-republiek en nu.

Geplaatst op door

Kees van der Pijl

Het grote gevaar van de huidige politieke ontwikkeling is het bij elkaar komen van een massa ontevredenen die hun heil zoeken bij rechts-populistische politieke partijen en bewegingen; en de uitbouw van een autoritaire staat. In Nederland zien we enerzijds Wilders en anderen die de ontevredenheid mobiliseren door thema’s als vreemdelingenhaat uit de taboesfeer te halen. Politieke en sociale omgangsvormen verruwen, het beschimpen van mensen op grond van huidskleur of geloof wint terrein.

Anderzijds zijn de partijen van het ‘midden’ bezig de repressieve staatsmacht uit te bouwen en roeren ze de oorlogstrom. De ontwerp-sleepnetwet van Plasterk (PvdA) herinnert eraan dat mocht Wilders ooit aan de regering komen, de instrumenten om een autoritaire staat in te voeren voor hem klaar liggen. Aangenomen door het ‘nep-parlement’ in een klimaat van angst voor ‘terrorisme’ en ‘Poetin’, waardoor allerlei verslechteringen kunnen worden doorgevoerd.Franz Neumann, Behemoth: The Structure and Practice of National ...

Welke historische parallellen zijn er met de jaren dertig?

Direct na de machtsovername van Hitler analyseerde de sociaal-democratische jurist Franz Neumann hoe de opkomst van de nazi’s mogelijk was gemaakt. Daarna zocht hij een goed heenkomen in de VS, waar hij later zijn beroemd geworden boek over de nazi-staat, Behemoth, zou publiceren. 

Lees verder →

Naar een politiestaat met massa-aanhang?

Geplaatst op door

Kees van der Pijl

Onverstoorbaar werkt men verder aan de invoering van een politiestaat, ook in Nederland. Op 10 februari 2017 debatteerde de Tweede Kamer over de omstreden sleepnet-wet. Van tevoren was al bekend dat de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, zoals de wet voluit heet, kan rekenen op steun van VVD, PvdA, CDA en SGP.

PvdA-minister Plasterk, eerder betrapt op leugens inzake het doorgeven van in Nederland afgeluisterde telefoongesprekken, is doodleuk aangebleven en verdedigt nu deze wet. Wie het vuile werk voor de Amerikanen en de NAVO opknapt, is politiek onschendbaar; zoveel is wel duidelijk.

De gevestigde partijen leggen zo de basis voor een politiestaat; vanaf uiterst rechts wordt er tegelijkertijd een massabasis voor gecreëerd. Op dinsdag 14 februari is de stemming in de Tweede Kamer, maar de buit is al binnen. Zal de Eerste Kamer nog een spaak in het wiel steken? (NEE, 10 oktober)

Lees verder →

Paus waarschuwt Europa voor populisten

Geplaatst op door
trouw.nl

Europeanen moeten oppassen dat ze niet opnieuw achter populisten als Hitler aanlopen, waarschuwde paus Franciscus in een interview. Over president Trump hield de paus zich op de vlakte.
 “Ik denk dat we eerst maar eens moeten afwachten”, zei de paus over Trump in een interview met de Spaanse krant El Pais, dat vrijdag werd gehouden en zaterdag verscheen. “Ik loop niet graag op mezelf vooruit en wil mensen ook niet voorbarig beoordelen.”

Lees verder →

En dan is er Trump (1). De ‘opstand der horden’

Geplaatst op door

Dit is het eerste artikel rond de verkiezing van Donald Trump als nieuwe president van de VS. Het behandelt de neergang van de (sociaal-) Democraten en de opkomst van de populisten. 

Kees van der Pijl

Met de overwinning van Donald Trump in de Amerikaanse presidentsverkiezingen is een nieuwe fase ingegaan van de ‘opstand der horden’ (term van de Spaanse conservatief Ortega y Gasset uit 1930). Het is een opstand tegen de mondialisering van de economie waarmee het kapitaal een eind heeft gemaakt aan de sociale bescherming door de staat en een open wereldmarkt heeft willen creëren.

Daarin stroomt het geld naar waar het ’t meest opbrengt, en stromen de mensen naar plekken waar hun arbeidskracht concurrerend is. Dat laatste ervaren degenen die nog denken of hopen dat ze beschermd zullen worden (tegen ontslag, bij ziekte of ouderdom) als een bedreiging.

In de VS was de Democratische partij lang (d.w.z. vanaf de jaren dertig) de partij die samen met de vakbonden deze bescherming leverde, zij het altijd in combinatie met  imperialistische buitenlandse politiek. Onder Bill Clinton liet de partij het eerste, de sociale bescherming, los en sindsdien is het bergafwaarts gegaan voor de Democraten.

(tabel van Jonathan Webber)

Clinton breidde de NAVO tegen alle afspraken in uit naar het voormalig Warschaupakt, En nadat Bush de ‘War on Terror’ had gelanceerd en de VS teruggetrokken had uit ontwapeningsaccoorden met de USSR resp. Rusland, zette Barack ‘Yes We Can’ Obama het Bush-programma voort met drones en een raketschild aan de Russische grenzen (‘tegen Iran’).

Lees verder →

De grenzen dicht? Goed idee (3) Stop de buitenlandse financiering van culturele en politieke groepen

Geplaatst op door

Waar rechts-populisten de grenzen willen sluiten voor vluchtelingen en arbeidsmigranten, ziet het Comité van Waakzaamheid vooral drie andere dreigingen vanuit het buitenland: speculatief kapitaal, schimmige afluisterdiensten en duistere geldstromen (naar culturele en politieke instellingen). Hier het laatste uit een serie van drie artikelen.

Kees van der Pijl

Door de recente couppoging in Turkije is de bemoeienis van Ankara met de verhoudingen in Nederland weer in het nieuws gekomen. Deze poging is door Erdoğan op het conto van de Gülen-beweging geschreven, waardoor de tegenstellingen tussen Turkse Nederlanders hoog zijn opgelaaid.

Nu valt het te betwijfelen of de geestelijk leider Gülen, die in de hele wereld culturele en onderwijsinstellingen subsidieert, inderdaad achter de couppoging zit.  Maar de hierheen geïmmigreerde Turken van het platteland (overwegend Erdoğan-aanhangers) verschillen wel degelijk van hun meer verstedelijkte landgenoten met een middenklasse-achtergrond (vaak op Gülen geöriënteerd als zij moslims zijn). En die tegenstellingen worden vanuit het buitenland aangewakkerd.

De Gülen-aanhang is gericht op integratie. Erdoğan en zijn AKP willen echter dat de 6,5 miljoen in het buitenland levende Turken juist aan de eigen taal en cultuur vasthouden. Vanuit Turkije worden daarom in Nederland circa 150 moskeeën gefinancierd en bestuurd, plus nog eens zo’n honderd Milli Görüs-moskeeën, en circa 1500 stichtingen en verenigingen.

Zo wordt de integratie van Turkse Nederlanders tegengegaan. Nu betekent verzet tegen integratie vaak dat men de voorwaarden wil verbeteren waaronder deze integratie moet plaatsvinden. Bij de PvdA-afsplitsing DENK lijkt dat zeker het geval. Of de partij dat louter met Nederlandse middelen wenst te bereiken of ook met steun van Ankara, is echter van groot belang.

Hoe gevaarlijk buitenlandse bemoeienis met de verhoudingen binnen Nederland is, wordt pas goed duidelijk als we kijken naar Geert Wilders.

Lees verder →

Verdeeldheid EU-critici versterkt EU-elite

Geplaatst op door

Na het Britse EU-referendum hebben wij onder de kop ‘Kapitalisme, de Brexit en Europees rechts’ een analyse gepubliceerd van het naoorlogse Europa als kapitalistisch project (Nieuws, 26 juni). CvW-lid Dick Boer kan deze analyse goed volgen, meldt hij, maar plaatst graag ook enkele kanttekeningen.

Dick Boer

Het verzet tegen het ‘Europa’ van de meedogenloze vrijhandel groeit, jawel. Maar hier staat (helaas) geen overgrote meerderheid van ontevredenen tegenover een kleine elite: het zijn juist grote minderheden en vaak meerderheden die instemmen met de heersende politiek. Dat het verzet tegen de elite bij machte is de wet te verzetten, lijkt voorlopig niet aan de orde. Eerder lijkt er sprake te zijn van een polarisatie – extreemrechts tegen de rest – die door de elite wordt benut om extreemrechts in het verdomhoekje te plaatsen en vervolgens rechts in te halen. Een linkse politiek die op het snelle succes mikt, zal bedrogen uitkomen.

Wij vergissen ons als wij denken dat xenofobie en racisme alleen een kwestie zijn van manipulatie van bovenaf. Er bestaat geen onschuldig volk dat hiermee van buitenaf wordt geïndoctrineerd. Xenofobie en racisme liggen opgeslagen in het collectief onbewuste van onze cultuur, dat door de rechtspopulisten wordt aangesproken. Het valt ook niet uit te sluiten dat die echt geloven in wat zij propageren.

Lees verder →

Kapitalisme, de Brexit en Europees rechts

Geplaatst op door

(redactie)

Alle keren dat inwoners van EU-landen zich konden uitspreken over de ‘Europese’ politiek en in meerderheid nee hebben gezegd, zijn die uitspraken op autoritaire wijze genegeerd. De Europese Grondwet werd het Verdrag van Lissabon; de afwijzing van de afbraakpolitiek van de Eurozone in Griekenland werd genegeerd; en ook al werd het EU-Associatieverdrag met Oekraïne in april dit jaar door Nederland verworpen, de geadresseerden houden zich doof.

En nu heeft een meerderheid van de Britse kiezers gestemd voor het vertrek uit de EU, daarmee uiting gevend aan een in alle EU-landen levend verzet tegen de afbraakpolitiek ten behoeve van de allerrijksten, en tegen het dogma van de vrije markt. De paradox is dat Groot-Brittannië een van de belangrijkste aanjagers van die politiek is geweest… en nog steeds is.

‘Europa’ is altijd een kapitalistisch project geweest, maar onder wisselend gesternte. Tussen 1945 en de jaren 80 was het kapitalisme in Europa gebaseerd op een drietal compromissen: ten eerste tussen het kapitaal en de georganiseerde arbeid, ten tweede  tussen Oost en West, die het continent in Jalta hadden opgedeeld in een Amerikaans en een Sovjetblok; en ten derde, een compromis tussen Frankrijk en West-Duitsland.

Lees verder →